Borsa işlemleriyle ilgilenen birçok kişi, hisse alım satımı sırasında “kısmi gerçekleşti” ifadesiyle karşılaşır. Özellikle yeni yatırımcılar için bu ifade kafa karıştırıcı olabilir. Kısmi gerçekleşme, bir emir verdikten sonra işlemin sadece belirli bir kısmının gerçekleşmesi anlamına gelir. Bu durum, emir tamamen karşılanmadığında ya da piyasada yeterli hacim bulunmadığında ortaya çıkar. Bu yazıda, “Kısmi gerçekleşti ne demek?” sorusuna detaylı ve anlaşılır bir şekilde yanıt verecek, bu durumun neden oluştuğunu ve yatırımcının ne yapması gerektiğini açıklayacağız.
Kısmi Gerçekleşti Ne Demek?
Kısmi gerçekleşme, borsada verilen alış veya satış emrinin tamamının değil, sadece bir bölümünün karşılanması durumudur. Yani yatırımcı bir hisseyi belirli bir miktarda almak ya da satmak ister fakat piyasadaki karşı taraf yeterli sayıda işlem gerçekleştiremediğinde emir kısmî olarak gerçekleşmiş olur.
Kısmi Gerçekleşme Neden Olur?
Bu durum genellikle arz-talep dengesizliğinden veya anlık piyasa dalgalanmalarından kaynaklanır. Yatırımcının istediği fiyattan yeterli sayıda alıcı veya satıcı olmaması halinde emir sadece uygun miktar kadar karşılanır.
Emir Miktarının Büyük Olması
Yatırımcı çok büyük miktarda hisse alım ya da satımı emri girerse ve karşı tarafta bu miktarı karşılayacak kadar emir yoksa sadece mevcut olan kadarı gerçekleşir.
Piyasa Derinliğinin Zayıf Olması
Likiditenin düşük olduğu hisse senetlerinde, alım-satım işlemleri sınırlı sayıda gerçekleştiğinden emirlerin tam karşılanması zorlaşır ve kısmi gerçekleşme meydana gelir.
Kısmi Gerçekleşmenin Yatırımcıya Etkisi
Kısmi gerçekleşme yatırımcıya doğrudan bir zarar getirmez ancak işlemin tamamlanmaması, stratejik planlamayı etkileyebilir. Özellikle kısa vadeli alım-satım yapan yatırımcılar için emirlerin tam karşılanmaması zaman kaybına neden olabilir.
Kalan Emir Ne Olur?
Bir emir kısmen gerçekleştiğinde geriye kalan kısmı genellikle sistemde açık kalmaya devam eder. Yatırımcı isterse emrin kalan kısmını iptal edebilir ya da gerçekleşmesini bekleyebilir.
Emir Süresine Bağlı Kalmış Emirler
Günlük, haftalık ya da “iptale kadar geçerli” gibi tanımlanmış emir sürelerine göre kalan emir sistemde aktif kalır ve uygun şartlar oluştuğunda kalan miktar da gerçekleşebilir.
İşlem Masrafları Nasıl Etkilenir?
Kısmi gerçekleşme durumunda komisyonlar genellikle gerçekleşen işlem tutarı üzerinden alınır. Bu nedenle işlem ikiye bölünse de fazladan ücret çıkmaz.
Kısmi Gerçekleşmenin Önüne Geçilebilir mi?
Yatırımcılar, bazı stratejilerle kısmi gerçekleşmenin önüne geçebilir veya etkisini azaltabilir. Ancak bunun tamamen engellenmesi çoğu zaman mümkün değildir.
Limitli Emir Yerine Piyasa Emri Kullanmak
Piyasa emri verildiğinde, sistem en uygun fiyatlardan hızlıca işlem yapar. Bu yöntem, emirlerin tamamen gerçekleşme ihtimalini artırabilir ancak fiyat kontrolü kaybedilir.
Daha Küçük Emirler Vermek
Büyük miktarlar yerine daha küçük parçalara bölünmüş emirlerle işlem yapmak, kısmi gerçekleşmenin önüne geçilmesine yardımcı olabilir.
Kısmi Gerçekleşme Hangi Piyasalarda Görülür?
Kısmi gerçekleşme yalnızca hisse senedi piyasasında değil, vadeli işlemler, döviz ve kripto para piyasalarında da görülebilir. Emir defteri mantığıyla çalışan tüm piyasalarda bu durum yaşanabilir.
Sıkça Sorulan Sorular
Kısmi gerçekleşti ne demek? sorusu hakkında yatırımcıların sıkça sorduğu bazı sorular şu şekildedir:
Kısmi gerçekleşme olduğunda işlemin kalan kısmı iptal olur mu?
Hayır, emir türüne bağlı olarak kalan kısım genellikle sistemde aktif kalır. İptale kadar geçerli emirlerde kalan miktar işlem şartları uygun hale geldiğinde gerçekleşebilir.
Kısmi gerçekleşen emri manuel olarak iptal edebilir miyim?
Evet, yatırımcı dilerse gerçekleşmeyen kısmı manuel olarak iptal edebilir. Bu işlem, emir ekranı üzerinden yapılabilir ve tamamlanmamış emir sistemden silinir.
Kısmi gerçekleşme yatırımcı için zararlı mıdır?
Hayır, doğrudan bir zarar oluşturmaz. Ancak stratejik işlemlerde işlem hacminin tamamlanmaması, yatırım planlarını etkileyebilir ve işlem sürecini uzatabilir.
Aynı gün kısmi gerçekleşme devam eder mi?
Eğer emir süresi “günlük” olarak belirlenmişse, o gün boyunca emir geçerliliğini korur ve uygun koşullar oluşursa kalan miktar gerçekleşebilir.
Kısmi gerçekleşme sonrası fiyat değişirse ne olur?
Kalan emir, yeni fiyattan uygun eşleşme bekler. Eğer yeni fiyatla eşleşme sağlanamazsa kalan emir işlem görmez ve emrin geçerlilik süresine göre iptal olabilir.
Tüm emrin gerçekleşmesini sağlamak mümkün mü?
Piyasa şartlarına bağlı olarak bu mümkün olsa da garanti değildir. Piyasa emri vererek ya da uygun zamanlamalarla işlem yaparak tam gerçekleşme olasılığı artırılabilir.
Kısmi gerçekleşen emir iptal edilirse ne olur?
İptal edilen emir sistemden tamamen çıkar ve kalan kısmı bir daha işleme alınmaz. Yeni bir emir verilmesi gerekir.
Kısmi gerçekleşme yalnızca satış işlemlerinde mi olur?
Hayır, hem alış hem de satış işlemlerinde kısmi gerçekleşme yaşanabilir. Alıcı ve satıcıların eşleşme oranına bağlı olarak bu durum ortaya çıkar.
